මීයන් නිසා බෝවෙන තවත් වෛරසයක්

හැන්ටා වෛරසය ආසාදනය වීමෙන් චීනයේ පුදගලයෙකු මරණයට පත්ව තිබේ. මේ එම රෝගය පිළිබඳව ඔබ දැනුවත් කිරීමකි.චීන රාජ්‍ය මාධ්‍යයන්ට අනුව යූනාන් පළාතේ පදිංචි පුද්ගලයෙක් හැන්ටා වෛරස ආසාදනය නිසා, පසුගිය සඳුදා සිය රැකියාව සඳහා ෂැංඩොං පළාත බලා යන අතරතුර බස් රථයේදී මියගොස් තිබේ.

කොරෝනා වෛරසයෙන් ලෝකයම පීඩා විඳින මේ මොහොතේ සූකර උණ, කුරුළු උණ වැනි රෝග කිහිපයක් ද සමහර රටවලින් වාර්තා වී තිබේ. කොරෝනා වෛරසය සමඟ තවමත් දැඩි සටනක නිරත චීනයේද මේ වන විට හැන්ටා වෛරසය හිස ඔසවමින් පවතී.චීනයේ global times පුවත් සේවය සිය ට්විටර් ගිණුමේ සඳහන් කර තිබුණේ චීනය තුළ එක් පුද්ගලයෙකු සායනිකව පරීක්ෂණ වලදී හැන්ටා වෛරස ආසාදිතයෙකු බවට තහවුරු වී ඇති බවයි.

හැන්ටා වෛරසය යනු කුමක්ද ?

Orthohantavirus හෝ Hantavirus යනු ආවරණය වූ, තනිදාම negative-sense RNA අණුවක් සහිත වෛරසයකි.මෙය bugyavirales ගණයේ hantaviridea පවුලට අයත් වෛරසයකි. මෙම වෛරසය සාමාන්‍යයෙන් මීයන්ට ආසාදනය වන නමුත් ඔවුන් අතර රෝගයක් සේ පැතිරී නොයයි.
නමුත් ඔවුන්ගේ මුහුණට සමීපව නිරාවරණය වීමෙන් හෝ මුත්‍රා හෝ කෙළ ගැටීමෙන් මිනිසුන්ට ආසාදනය වේ.

ලෝකයේ විවිධ භූගෝලීය කලාප අනුව හැන්ටා වෛරස ප්‍රභේද කිහිපයක් වාර්තා වේ. ඇමරිකාවේදී new world hantavirus හෙවත් නව ලෝක හැන්ටා වෛරස වාර්තා වන අතර ආසියාවේ දී හා යුරෝපයේ දී old world hantavirus හෙවත් පැරණි ලෝක හැන්ටා වෛරස් වාර්තා වේ.

නව ලෝක හැන්ටා වෛරස මගින් පෙණහලු වලට බලපෑම් ඇති කරන hantavirus pulmonary syndrome (HPS) වැලඳෙන අතර, පැරණි ලෝක හැන්ටා වෛරස මගින් රක්තපාත උණ සහ වකුගඩු ආසාදන ඇති කරන hemorrhagic fever with renal syndrome (HFRS) වැලඳේ.

රෝග ලක්ෂණ

Hantavirus Pulmonary Syndrome-මූලික රෝග ලක්ෂණ ලෙස තෙහෙට්ටුව, උණ හෝ කලවා, උකුල, කොන්ද සහ උරහිස ආශ්‍රිත මස්පිඬු වේදනා ඇතිවිය හැක. සමහර විට ආසාදිතයන්ට හිසරදය, කරකැවිල්ල, ශීතල හෝ උදරාබාධ ඇතිවිය හැක. සමහර විටෙක දින 4 - 10 කට පසුව සමහර ආසාදිතයන්ට කැස්ස හෝ ශ්වසන අපහසුතා ඇතිවිය හැක. සමහරවිටෙක මෙම රෝගය මාරාන්තික වීමට ඉඩ ඇත.

Hemorrhagic Fever with Renal Syndrome වෛරසය ආසාදනය වී සතියකින් හෝ දෙකකින් රෝග ලක්ෂණ ඉස්මතු වේ. සමහරවිට රෝග ලක්ෂණ ඉස්මතු වීමට සති 8ක් දක්වා කල් ගතවේ. මූලික රෝග ලක්ෂණ ලෙස තීව්‍ර හිසරදය, කොන්ද රුදාව සහ උදරාබාධ, උණ, ශීතල, ඔක්කාරය සහ දෘෂ්ඨීය බොඳවීම දැකිය හැක.

පසුකාලීනව රුධිර පීඩනය අඩු වීම, උග්‍ර කම්පනය, කේෂනාලිකා හරහා රුධිරය කාන්දුවීම සහ උග්‍ර වකුගඩු අකර්මණ්‍ය වීම් ඇතිවිය හැක.

මෙම වෛරස මීයන් මගින් මිනිසාට වැළඳෙන අතර එක් මිනිසෙකුගෙන් තවත් මිනිසෙකුට (human to human) වැලඳෙන බවක් වාර්තා වී නොමැත. එමෙන්ම මෙම රෝගය සුවකිරීම සඳහා නිශ්චිත ඖෂධයක් සොයාගෙන ඇතිබවද වාර්තා නොවේ. මෙය සීග්‍රයෙන් පැතිරෙන රෝගයක් ද නොවන අතර වලක්වාගැනීමට ඇති හොඳම ක්‍රමය වන්නේ මීයන් වැනි කෘදන්තයන් සහ ඔවුන්ගේ මුත්‍රා හෝ කෙළ ස්පර්ශ වීමෙන් හැකි තරම් ඈත්ව විසීමයි.

මෙය මීට දශක කිහිපයකට පෙර සිට පැවති රෝගී තත්වයක් මිස හදිසි වසංගතයක් නොවේ. එම නිසා සමාජ මාධ්‍ය වල පැතිරෙන තොරතුරු ඔස්සේ අනවශ්‍ය බියක් ඇති කරගැනීමෙන් වලකින්න.